آتشی که به جان بازار نفت افتاد؛ بحران نفتی تا کی ادامه خواهد داشت؟

سقوط تاریخی قیمت نفت وست تگزاس اینترمدیت (WTI) با  ۳۰۶ درصد کاهش، به منفی 37 دلار و 63 سنت حجی وسیع از واکنش‌ها را در سطح جهانی به همراه داشته است. متعاقب این رخداد، بررسی چرایی و دلایل این مقدار سقوط، دامنه تداوم بحران در بازار نفت و تاثیرات آن بر اقتصاد جهانی و اقتصاد آمریکا به مساله‌ای بزرگ تبدیل شده است. در همین راستا، «الوقت» دیگاه و تحلیل «محمدعلی صادقی» كار‌شناس امور بین الملل نفت، گاز و انرژی را جویا شده است.

سه علت وقوع سقوط بزرگ

محمد علی صادقی، در ارتباط با دلایل سقوط تاریخ نفت وست تگزاس تاکید کرد: در عرضه مسائل اقتصادی بحثی تحت عنوان «چرخه‌ اقتصادی» وجود دارد که خاص نظام سرمایه‌داری است. بر این اساس که هر 25، 50 یا 75 سال شاهد دورانی از بحران بزرگ خواهیم بود. در برخی زمان‌ها این بحران در یک منطقه خاص است و در برخ شایط فاگیر و جهانی رخ خواهد داد. با ابن مقدمات می‌توان عوامل مختلفی را در ارتباط با سقوط قیمت نفت وست تگزاس به مقدار منفی 37 دلار، مورد بازشناخت قرار داد.

وی افزود: «در ابتدا باید توجه داشت که شاخص هیچ کدام از نفت وست تگزاس اینترمدیت و برنت، که در آمریکا فعال هستند، در آمریکا فروش نمی‌روند؛ به عبارتی تنها شاخص‌هایی هستند که نفت در دیگر مناطق جهان بر اساس آن فروش می‌رود. علاوه براین، باید توجه داشت که در وضعیت کنونی شاهد شیوع بیماری کرونا در سطحی فراگیر هستیم و در سطح کلان تمامی شاخص‌های اقتصای تحت تاثیر واقع شده‌اند. در کشورهای مختلف شاهد هستیم که رشد اقتصای به سمت منفی شدن یا حداقل کاهش روند رشد مثبت پیش رفته است. در نتیجه امر تقاضا برای خرید و واردات نفت به شدت کاهش پیدا کرده است. در سطحی دیگر، می‌توان علت افت قیمت نفت آمریکا را به رقابت‌های میان عربستان و روسیه ارجاع داد. با آغاز منازعه میان مسکو و ریاض، آمریکا در پی ذخیره‌سازی نفت بر آمد و اکنون این سیاست به معضلی برای این کشور تبدیل شده و نشان داده که خود ذخیره‌سازی نیز خود هزینه به همراه دارد. مجموع این عوامل دست در دست هم، یکباره وضعیتی اضطراری را در سطح جهانی ایجاد کرده است.

حداقل تا اوسط سال 2020 شاهد تداوم روند بحران در قیمت نفت خواهیم بود

این كار‌شناس امور بین الملل نفت، گاز و انرژی، در بخش دیگری از گفته‌های خود پیرامون آینده حل بحران کنونی نفت در سطح جهانی گفت: «اکنون در سیستم مدیریت بازار اقتصاد جهانی روندی از اختلال و ناهنجاری را شاهد هستیم و هیچ بازیگری حاضر به پذیرش مسئولیت این وضعیت نیست. با ابن اوصاف، در ارتباط با آینده حل بحران می‌توان چنین گفت که حداقل تا اواسط سال 2020 شاهد تداوم این وضعیت خواهیم بود و احتمالا روندی از سقوط قیمت‌های را شاهد خواهم بود. به طور حتم قیمت بالای 30 دلار قابل پیش‌بینی نیست.»

اقتصاد جهانی با شوکی بزرگ مواجه خواهد شد

صادقی در ادامه تاکیدکرد: «سقوط قیمت نفت در وضعیت کنونی تمامی امور را تحت تاثیر قرار خواهد داد. به عنوان مثال کشوری همانند هند که برای خود رشد 15 درصدی اقتصادی را در نظر گرفته بود، اکنون به 2 درصد رسیده است. حتی کشور چین نیز با چنین وضعیتی مواجه شده است. در حقیقت، زمانی تقاضای جهانی وجود نداشته باشد، تولید کم خواهد شد، رونق و توسعه اقتصادی نیز روندی نزولی پیدا خواهد کرد اما در سطح دیگر بیکاری و مشکلات معیشتی افزایش پیدا خواهد کرد.»

اوپک در معرض متلاشی شدن قرار دارد

این كار‌شناس امور بین الملل نفت، گاز و انرژی در بخش پایانی گفته‌های خود در ارتباط با وضعیت اوپک در مقطع کنونی نیز تصریح کرد: «وضعیت کنونی اوپک را می‌توان متلاشی شده و فاقد توان نقش مدیریتی در بازار نفت جهانی ارزیابی کرد. اکنون ضروری به نظر می‌رسد که در ساختار و نوع مدیریت سازمان بازبینی و اصلاحاتی انجام بگیرد در غیر این صورت اساسا می‌توان گفت اوپک به سازمانی فاقد اثرگذار بین‌المللی تبدیل خواهد شد.»